Μια ξεχωριστή βραδιά έζησε την Κυριακή 26/3/2023, το κοινό της Ναυπάκτου που παρακολούθησε, στην Παπαχαραλάμπειο Αίθουσα, την εκδήλωση της εκπαιδευτικής κοινότητας του 2^ου Λυκείου με θέμα «Μαρτυρίες και Μνήμες της Μικράς Ασίας». 101 χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την προσφυγιά, απόγονοι μικρασιατών προσφύγων, μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας του 2^ου Λυκείου, παρουσίασαν αφηγήσεις των προγόνων τους, για τα τραγικά γεγονότα και τις εμπειρίες που έζησαν εκείνη την περίοδο. Η όλη εκδήλωση, την οποία επιμελήθηκαν οι φιλόλογοι Μαντζαβά Ανδριάνα και Θεοδωροπούλου Βίκη, ήταν διανθισμένη με παραδοσιακά τραγούδια, που ερμηνεύτηκαν από μαθητές του σχολείου, υπό την καθοδήγηση της κ. Κορκοντζέλου Ζωής και χορούς της Μικράς Ασίας, από το χορευτικό τμήμα του σχολείου.

Ανοίγοντας την εκδήλωση ο Διευθυντής του 2^ου Λυκείου φιλόλογος κ Πιτσιάκκας Πέτρος τόνισε μεταξύ των άλλων: «Από την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης, και καθ’ όλη τη διάρκεια του 19^ου αιώνα, υπήρξαν μετακινήσεις προσφύγων, προς περιοχές που είχαν απελευθερωθεί από τους εξεγερμένους Έλληνες. Τις δεκαετίες όμως του 1910 και του 1920, ο αριθμός των προσφύγων, που κατέφυγαν στην Ελλάδα, σε τραγική κατάσταση, ήταν περίπου 1.300.000, δηλ. το 1/3 περίπου του συνολικού πληθυσμού. Παρά τα προβλήματα και τις δυσκολίες, η αποκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα υπήρξε, κατά γενική ομολογία, πετυχημένη, παρά την ανθρωπιστική κρίση που προκλήθηκε. Ωστόσο, η κρίση αυτή μεταβλήθηκε στην εποποιία της αποκατάστασης και της ενσωμάτωσης των προσφύγων, στην ελληνική επικράτεια. Η Μακεδονία έγινε η κοιτίδα του προσφυγικού ελληνισμού και έτσι αποκαταστάθηκε η εθνολογική ομοιογένεια. Η απώλεια της Μικράς Ασίας οδήγησε στην κατοχύρωση της Μακεδονίας. Ο ξεριζωμός, η προσφυγιά και η τραγωδία του 1922, σηματοδότησαν την αφετηρία μιας αναγέννησης και η Μικρασιατική καταστροφή αποτέλεσε το έναυσμα μιας νέας ριζικής επανεκκίνησης».

Στη συνέχεια επισήμανε ότι: «Από το 1844 μέχρι το 1922, το όραμα της Μεγάλης Ιδέας, και της απελευθέρωσης αλύτρωτων Ελλήνων, κατεύθυνε την πολιτική της Ελλάδας. 100 χρόνια μετά, απαιτείται μια νέα Μεγάλη Ιδέα που θα έχει ως στόχο την ολοκληρωτική ανατροπή του βαθέως κράτους, που δημιουργήθηκε όλες αυτές τις δεκαετίες, μια νέα Μεγάλη Ιδέα που θα στοχεύει στην εσωτερική οργάνωση ενός σύγχρονου κράτους και τη δόμηση μιας κοινωνίας με αξίες. Όλες αυτές τις δεκαετίες, μέσα σε ένα κλίμα άκρατου ατομικισμού και δικαιωματισμού, χάθηκαν διαχρονικές αξίες, όπως η έννοια του καθήκοντος και της ευθύνης, η ηθική αξία της εργασίας, ο «έρωτας» της πατρίδας και η έννοια της παράδοσης.

Γι’ αυτό απαιτείται, ένα νέο όραμα, μια νέα Μεγάλη Ιδέα, η οποία θα πείσει τους Έλληνες ότι αξίζουμε την ιστορική συνέχεια μας και επομένως έχει νόημα να υπάρχει συνέπεια λόγων και πράξεων. Ένα όραμα που θα στοχεύει στην αλλαγή παρωχημένων αντιλήψεων και αρρωστημένων νοοτροπιών, με κύρια χαρακτηριστικά τον ωχαδερφισμό, την ανευθυνότητα, τον κομματισμό, την αναξιοκρατία, την έλλειψη αξιολόγησης, το βόλεμα, την υποκρισία, τις αυταπάτες, το λαϊκισμό. Απαιτείται μια νέα Μεγάλη Ιδέα που θα στοχεύει στη διαμόρφωση ενός νέου πολίτη, μιας νέας κοινωνίας, ενός σύγχρονου κράτους, που θα λειτουργεί ως Προμηθέας που θα προβλέπει, θα προνοεί και θα προλαμβάνει και όχι ως Επιμηθέας, που θα τρέχει πίσω από τις εξελίξεις και θα επεμβαίνει εκ των υστέρων».

Κλείνοντας τόνισε ότι «στο ατέρμονο πέλαγος του χρόνου, ένας άνθρωπος, ένας λαός θα παράδερνε χωρίς λιμάνι και χωρίς πυξίδα, και η ζωή δε θα είχε νόημα, χωρίς τις αναμνήσεις, τα βιώματα και τις εμπειρίες του παρελθόντος. Το παρελθόν κάθε λαού με τα ιστορικά του γεγονότα, σφραγίζει την εποχή του και αποτελεί τον παλμό και την ανάσα του».

Ακολούθησε εισήγηση για την εγκατάσταση προσφύγων στη Ναύπακτο με βάση το βιβλίο του Διευθυντή της Παπαχαραλαμπείου Βιβλιοθήκης Γιάννη Χαλάτση «Οι Έλληνες Μικρασιάτες στη Ναύπακτο. Από τη καταδίωξη στην καταξίωση». Στη συνέχεια, μέσα σε μια συγκινητική ατμόσφαιρα, παρουσιάστηκαν οι τραγικές ιστορίες των μικρασιατών προσφύγων, προγόνων σημερινών μαθητών του 2^ου Λυκείου.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κκ Ιερόθεος, ο Δήμαρχος Ναυπακτίας κ. Γκίζας και πλήθος κόσμου. Τόσον ο Σεβασμιότατος, όσο και ο Δήμαρχος στο σύντομο χαιρετισμό τους συνεχάρησαν και εκθείασαν τη διεύθυνση και τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας του 2^ου Λυκείου για την ποιοτική και υψηλού επιπέδου εκδήλωση και για το ότι πρωτοστατούν στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης.